ഗുണാതീതയായ ദേവി സത്വം, തമസ്സ്, രജസ്സ് എന്നീ ഗുണങ്ങളെ ആധാരമാക്കി ലോകരക്ഷാര്‍ത്ഥം അവതരിപ്പിക്കുന്ന കഥയാണ് നവരാത്രിയുടെ ഇതിവൃത്തമായി പറയുന്നത്. നവരാത്രികാലത്തെ അനുഷ്‌ഠാനങ്ങളില്‍ പ്രാധാന്യമുള്ളവയായി പറയുന്നത് അഷ്‌ടലക്ഷ്‌മീബലി, ജയദുര്‍ഗാപൂജ, രാജമാതംഗീപൂജ, മംഗളഗൗരീപൂജ, ഹംസവാഗീശ്വരീബലി ഇവയാണ്‌.
വിവാഹത്തിനായി ശിവഭഗവാന്‍ എഴുന്നള്ളിയപ്പോള്‍ ബ്രഹ്മചാരിണീ ഭാവത്തിലുള്ള പാര്‍വതീ ദേവിയുടെ ബന്ധുജനങ്ങള്‍ക്ക് മനോവിഷമമുണ്ടായി. ശിവന്‍റെ ശ്മശാനവേഷവും ഭൂതഗണങ്ങളും ഒപ്പമുള്ള കാട്ടുമൃഗങ്ങളുമൊക്കെയാണ് അതിന് കാരണം. എന്നാല്‍ ഭാവവ്യത്യാസം കൂടാതെ അവരെ സ്വീകരിച്ച് അവരുടെ ആയുധങ്ങള്‍ വാങ്ങി തന്റെ കൈയിലൊതുക്കിക്കുകയും പിന്നെ പുലിപ്പുറത്തിരുന്ന് അവര്‍ക്കു സ്വാഗതവുമരുളുകയും ചെയ്തുവത്രേ.
