മലയാളത്തിന്റെ ബേപ്പൂർ സുൽത്താൻ (വൈക്കം മുഹമ്മദ് ബഷീർ) ഓർമയായിട്ട് ഇന്നേക്ക് 22 വർഷം തികയുന്നു. ആധുനിക മലയാളസാഹിത്യത്തിൽ ഏറ്റവുമധികം വായിക്കപ്പെട്ട എഴുത്തുകാരിലൊരാൾ എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെട്ടു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ കൃതികൾ വായിക്കുമ്പോൾ കഥകളാണോ അനുഭവമാണോ എന്ന് വായനക്കാർക്ക് മനസ്സിലാക്കാൻ കഴിയാറില്ല പലപ്പോഴും.
ഉത്തരേന്ത്യയിൽ ഹിന്ദു സന്ന്യാസിമാരുടെയും, സൂഫിമാരുടെയും കൂടെ ജീവിച്ചു, പാചകക്കാരനായും, മാജിക്കുകാരന്റെ സഹായിയായും കഴിഞ്ഞു. പല ജോലികളും ചെയ്തു. അറബിനാടുകളിലും ആഫ്രിക്കയിലുമായി തുടർന്നുളള സഞ്ചാരം.ഏകദേശം 9 വർഷത്തോളം നീണ്ട ഈ യാത്രയിൽ അദ്ദേഹം പല ഭാഷകളും ഗ്രഹിച്ചു, മനുഷ്യ ജീവിതത്തിന്റെ എല്ലാ വശങ്ങളും - തീവ്ര ദാരിദ്ര്യവും,മനുഷ്യരുടെ ദുരന്തവും നേരിട്ടു കണ്ടു. ബഷീറിന്റെ ജീവിതം തന്നെയാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ സാഹിത്യം എന്നു പറയാം.
ചവിട്ടി അരച്ചു കളഞ്ഞോ എന്നറിയുവാന്?
കളഞ്ഞെങ്കിലെന്ത്?
ഓ, ഒന്നുമില്ല, എന്റെ ഹൃദയമായിരുന്നു അത്...
(പ്രേമലേഖനം)
വീടിനുമുന്നിലെ മാങ്കോസ്റ്റിന് മരച്ചുവട്ടിൽ ഇരിക്കുമ്പോൾ ആണ് ബഷീറിന്റെ തലയിൽ പലതും ഉദിക്കുന്നത്. ആപ്പിൾ മരച്ചുവട്ടിൽ ഇരുന്നപ്പോൾ ഐൻസ്റ്റീന്റെ തലയിൽ ആപ്പിൾ വീണതുപോലെ. കഥയുടെ ഇമ്മിണി വല്യ സുൽത്താന്റെ കഥകൾ ഒരിക്കൽ വായിച്ചാൽ പിന്നീടൊരിക്കലും ആരുമത് മറക്കില്ല. പച്ചയായ ജീവിതങ്ങളെ അതേപടി വാക്കുകളിലൂടെ വരച്ച അതുല്യ പ്രതിഭയായിരുന്നു ബഷീർ.