പ്രോബയോട്ടിക്സും പ്രീബയോട്ടിക്സും ആരോഗ്യകരമാണെന്ന് പലര്ക്കും അറിയാമായിരിക്കും. അല്ലെങ്കില് അവ നിങ്ങളുടെ 'മൈക്രോബയോമിന്' നല്ലതാണെന്ന് നിങ്ങള് കേട്ടിരിക്കാം. എന്നാല് എന്താണ് മൈക്രോബയോം? പ്രോബയോട്ടിക്സും പ്രീബയോട്ടിക്സും തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം എന്താണ് എന്ന് ചോദിച്ചാല് പലര്ക്കും നല്കാന് വ്യക്തമായ ഉത്തരം കാണില്ല.
ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ ഭക്ഷ്യ-കാര്ഷിക സംഘടനയും ലോകാരോഗ്യ സംഘടനയും പ്രോബയോട്ടിക്കുകളെ 'ആരോഗ്യകരമായ ഗുണങ്ങള് നല്കുന്ന ജീവനുള്ള സൂക്ഷ്മാണുക്കള്' എന്നാണ് നിര്വചിക്കുന്നത്. തൈര്, സോര്ക്രാട്ട്, തുടങ്ങിയ ഭക്ഷണങ്ങളിലും സപ്ലിമെന്റുകളിലും കാണപ്പെടുന്ന ബാക്ടീരിയകളും യീസ്റ്റുകളുമാണ് ഈ സൂക്ഷ്മാണുക്കള്. എന്നാല് പ്രീബയോട്ടിക്കുകള് പ്രോബയോട്ടിക്കുകള്ക്ക് അതിജീവിക്കാനും പുനര്നിര്മ്മിക്കാനും ആവശ്യമായ 'ഭക്ഷണ'ത്തെയാണ് സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. പ്രീബയോട്ടിക്കുകള് ഡയറ്ററി ഫൈബര് എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. ഇന്സുലിന്-ടൈപ്പ് ഫ്രക്ടാന്സ്, ഗാലക്റ്റോ-ഒലിഗോസാക്കറൈഡുകള്, റെസിസ്റ്റന്റ് സ്റ്റാര്ച്ച്, പെക്റ്റിന് എന്നിങ്ങനെയുള്ള പ്രത്യേക തരം നാരുകള് അവയില് ഉള്പ്പെടുന്നു.
പ്രീബയോട്ടിക്കുകള് സസ്യഭക്ഷണങ്ങളില് സ്വാഭാവികമായി കാണപ്പെടുന്നു കൂടാതെ സപ്ലിമെന്റുകളായും ലഭ്യമാണ്. ഭക്ഷണത്തിലെ നാരുകള് വന്കുടലില് എത്തുന്നതുവരെ നിങ്ങളുടെ വയറ്റിലും ചെറുകുടലിലും ദഹിക്കാതെ തുടരും. വന്കുടലില് വച്ച് സൂക്ഷ്മാണുക്കള് (പ്രോബയോട്ടിക്കുകള്) നാരുകളെ (പ്രീബയോട്ടിക്കുകള്) വിഘടിപ്പിക്കുന്നു (അല്ലെങ്കില് പുളിപ്പിക്കുന്നു), ശേഷം അവയെ മെച്ചപ്പെട്ട ആരോഗ്യവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട മെറ്റബോളിറ്റുകളോ പോഷകങ്ങളോ ആയി പരിവര്ത്തനം ചെയ്യുന്നു.
പ്രോബയോട്ടിക്സും പ്രീബയോട്ടിക്സും ആരോഗ്യകരമായ ഒരു മൈക്രോബയോമിനെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുമെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. നിങ്ങളുടെ ശരീരത്തില് വസിക്കുന്ന വ്യത്യസ്ത സൂക്ഷ്മാണുക്കളുടെ ആരോഗ്യകരമായ ഒരു സമൂഹമാണിത്. ഇതില് വായ, കുടല്, ചര്മ്മം, ശ്വസനവ്യവസ്ഥ, യുറോജെനിറ്റല് ട്രാക്റ്റ് എന്നിവ ഉള്പ്പെടുന്നു.